Kiedy wdowa traci rentę po mężu? Aktualne przepisy

W Polsce wdowa po śmierci swojego małżonka może ubiegać się o rentę rodzinną. Nie jest to jednak gwarantowane – aby ją otrzymać, musi spełnić szereg ściśle określonych warunków. Nawet raz otrzymane świadczenie może zostać wycofane lub zawieszone. Sprawdź, jak wyglądają aktualne przepisy w tej kwestii i kiedy wdowa traci rentę po mężu.

Kiedy przysługuje renta rodzinie?

Podstawowym warunkiem otrzymania renty rodzinnej (zwanej także emeryturą po mężu) jest spełnienie kilku warunków przez zmarłego w jego chwili śmierci. Obejmują one:

• prawo do emerytury lub spełnienie warunków do jej uzyskania;
• prawo do emerytury pomostowej;
• prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełnienie warunków do jej otrzymania;
• pobieranie zasiłku przedemerytalnego;
• pobieranie świadczeń przedemerytalnych;
• pobieranie kompensacyjnych świadczeń nauczycielskich.

ZUS bierze pod uwagę wszystkie powyższe aspekty i na ich podstawie wybiera najbardziej korzystną opcję dla rodziny zmarłego. Kwota ta nie może być jednak mniejsza od najniższej renty rodzinnej, która od 2021 roku wynosi 1250,88 zł. Jeżeli z kalkulacji wychodzi niższy wynik, jest on automatycznie podwyższany do tej kwoty.

Na wysokość otrzymywanej renty ma wpływ także ilość korzystającej z niej osób. Jeżeli ubiega się o nią tylko samotna wdowa, ma ona prawo do 85% świadczenia zmarłego męża. W przypadku dwóch osób, otrzymują one 90% świadczeń, a trzech lub więcej – 95%. Do renty rodzinnej uprawniona jest nie tylko wdowa po mężu, ale też jego dzieci biologiczne i adoptowane, wnuki oraz rodzice.

Renta dla wdowy

Niestety, to nie koniec regulacji w kwestii renty po zmarłym małżonku (lub żonie). Określone założenia musi spełniać także sama wdowa lub wdowiec. Sam fakt zawarcia związku małżeńskiego nie uprawnia jednoznacznie do korzystania z tych środków. W chwili śmierci małżonka, taka osoba powinna także spełniać któreś z poniższych warunków:

• mieć ukończone 50 lat lub być niezdolnym do podjęcia się jakiejkolwiek pracy;
• wychowywać co najmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo uprawnionych do renty (poniżej 16 roku życia lub 18 roku życia, jeśli pozostaje w szkole);
• opiekować się dzieckiem niezdolnym do pracy lub samodzielnej egzystencji;
• ukończyć 50 lat lub stać się niezdolnym do pracy nie później niż 5 lat po śmierci współmałżonka;
• wdowa rozwiedziona lub niepozostająca we wspólności majątkowej może także ubiegać się o rentę po zmarłym mężu, jeżeli w dniu jego śmierci przysługiwało jej prawo do alimentów ustalone drogą sądową.

Istnieje też tzw. okresowa renta po mężu, która przysługuje wdowie niespełniającej powyższych warunków. Może ją ona otrzymać, jeśli nie ma żadnego źródła utrzymania. Kiedy wdowa traci rentę po mężu? Takie świadczenie przydzielane jest na rok lub przez okres udziału w szkoleniu podjętym w celu zdobycia pracy.

Kiedy wdowa traci rentę po mężu?

Przyznana renta może zostać zmniejszona lub zatrzymana. Kiedy wdowa traci rentę po mężu lub dostaje pomniejszoną kwotę? Najbardziej istotną kwestią jest wysokość przychodu żony. Jeżeli jej pensja przekracza 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, otrzymywane przez nią świadczenie zostaje pomniejszone o kwotę przewyższenia. Jeśli jej przychód przekracza 130% przeciętnego wynagrodzenia Polaka na miesiąc, ZUS może całkowicie zawiesić prawo do pobierania renty. 

Oznacza to, że wdowa aktywna zawodowo może wciąż otrzymywać rentę po mężu. Przyjęte na 2022 rok kwoty powyżej opisanych progów wynoszą:

• 70% – 3960,20 zł;
• 130% – 7354,50 zł.

Dziedziczenie emerytury

Przepisy ustawy emerytalnej głoszą, że żona ma prawo nie tylko do renty, ale też do dziedziczenia emerytury po zmarłym mężu. Taki krok może okazać się bardzo pomocny, jeśli małżonkowi przysługiwała znacznie wyższa emerytura. Statystycznie, to właśnie wdowy częściej występują z takim wnioskiem niż wdowcy. Wynika to z faktu, że emerytury panów są przeważnie wyższe niż pań oraz istnienia odmiennego wieku emerytalnego dla obu płci.

Możliwość wybrania emerytury przez wdowę zdecydowanie bywa dla niej korzystne. Zaznaczamy jednak, że nie ma ona prawa do obu kwot – swojej i zmarłego. Przysługuje jej tylko jedna z nich, dlatego warto dokładnie przeanalizować tę kwestię i wybrać tę wyższą.

O rentę rodzinną mogą ubiegać się także inni członkowie rodziny zmarłego – nie tylko jego żona. W momencie tak dotkliwej straty, ważne jest zadbanie o kwestie finansowe, szczególnie jeśli na utrzymaniu wdowy pozostają dzieci lub osoby niezdolne do samodzielnego funkcjonowania. Zdecydowanie warto też wiedzieć, kiedy wdowa traci rentę po mężu, aby nie nadziać się na jakiekolwiek nieprzyjemne niespodzianki. Chodź jest to temat nieprzyjemny, należy go dokładnie zgłębić, aby móc radzić sobie w kryzysowych sytuacjach.

• Intercyza po ślubie – na czym polega małżeńska rozdzielność majątkowa? Kiedy podpisać intercyzę? Sprawdź!
• Małżeństwo jednopłciowe w Polsce i na świecie
• Formalności po ślubie – gdzie się zgłosić i jakie dokumenty wymienić, aby w pełni wkroczyć w związek małżeński?
• Nazwisko dwuczłonowe po ślubie. Czy trzeba zmieniać? W jaki sposób łączyć nazwiska? Możliwe połączenia i warianty
• Wymiana dokumentów po ślubie – jakich formalności należy dokonać tuz po zawarciu związku małżeńskiego
• Wymiana prawa jazdy po ślubie – kiedy i jak to zrobić? Sprawdź, o czym musisz pamiętać!