Ślub kościelny to piękna ceremonia, o której marzy wiele panien młodych. O ile w dniu ślubu wszystko wygląda pięknie i miłość kwitnie, o tyle po kilku latach małżeństwa może się okazać, że przysięga małżeńska nie jest aż tak silna, jak mogło się wydawać. W takim wypadku najczęściej dochodzi do rozwodu. W przypadku ślubu kościelnego nie ma jednak czegoś takiego, jak rozwód kościelny – w prawie kanonicznym można natomiast rozpocząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Ile kosztuje unieważnienie ślubu kościelnego i czy to naprawdę aż tak duży koszt, jak się powszechnie uważa?
Jak wygląda rozwód kościelny, czyli proces unieważnienia małżeństwa kościelnego?
Według prawa kanonicznego takie określenie jak rozwód kościelny nie istnieje. To jedynie potoczne nazewnictwo, które nawiązuje do powszechnie uznawanego rozwodu cywilnego. Kościół katolicki dopuszcza jedynie stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, co można uznać za odpowiednik rozwodu.
Dlaczego zgodnie z prawem kanonicznym nie może dojść do rozwodu? Ponieważ według prawa kościelnego związek małżeński jest nierozerwalny – tylko Bóg lub śmierć może rozdzielić państwa młodych i taką też przysięgę składają nowożeńcy przez świadkiem, którym jest ksiądz podczas ceremonii w trakcie ślubu kościelnego. Sąd kościelny może doprowadzić jedynie do unieważnienia małżeństwa, czyli uznać, że nigdy nie zostało ono zawarte, ale muszą istnieć ku temu odpowiednie przesłanki.
Rozwój cywilny – czy wyrok sądowy daje rozwód kościelny?
Węzeł małżeński zawarty w Kościele Katolickim może być anulowany wyłącznie przez sąd kościelny, dlatego pary, które uzyskały jedynie rozwód cywilny, nie mogą ponownie zawrzeć ślubu kościelnego, ponieważ zgodnie z prawem kanonicznym wciąż pozostają w związku małżeńskim. Aby doszło do anulacji małżeństwa, w trakcie procesu należy przedstawić dowody mówiące, dlaczego para chce unieważnić swój ślub. Dopiero po pozytywnym orzeczeniu znów można zawrzeć nowy związek małżeński w Kościele Katolickim.
Ile kosztuje unieważnienie ślubu kościelnego? Procedura
Cały proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa rozpoczyna się po wniesieniu skargi przez jednego z małżonków do sądu kościelnego, który działa w każdej diecezji przy kurii diecezjalnej. Warto pamiętać, że działania sądów kościelnych nie są powiązane z prawem krajowym, dlatego warto mieć swojego adwokata kościelnego, który jest obeznany w prawie kanonicznym. To dość skomplikowana procedura, która dla osób niewtajemniczonych w cały obrządek może być bardzo trudna, szczególnie że na każdym kroku kwestionowane są powody anulacji małżeństwa przez sąd. Rozwód kościelny rozpatrywany jest wyłącznie w zakresie prawa kanonicznego, a zatem rozwód cywilny nie oznacza, że małżeństwo zawarte w Kościele Katolickim zostało unieważnione.
Pozew o rozwód kościelny, czyli złożenie skargi. Co powinno się w niej znaleźć?
Składając skargę, należy pamiętać, że jej celem nie jest opisanie historii małżeństwa, a jedynie sytuacji, które są pomocne w uznaniu małżeństwa za nieważne – to zupełnie inaczej niż w przypadku rozwodów urzędowych, gdzie małżonek składający wniosek o rozwód musi opisać czas trwania niemal całego małżeństwa.
Prawo kanoniczne jest bardzo surowe, ponieważ zgodnie z nauką kościoła ślub jest sakramentem łączących dwoje ludzi na całe życie, dlatego przygotowując się do rozwodu kościelnego, trzeba pamiętać, że skarga powodowa powinna odnosić się do konkretnych okoliczności:
- wieku (kobiety nie mogą mieć poniżej 14 lat, zaś mężczyźni poniżej 16 lat) w dniu zawarcia ślubu;
- zbyt bliskiego pokrewieństwa;
- różnic wyznaniowych;
- impotencji;
- niezdolności wykonywania obowiązków małżeńskich;
- wady obrzędu;
- zawarcia związku małżeńskiego w wyniku podstępu;
- problemów natury psychicznej, które zostały zatajone.
Obrońca węzła małżeńskiego – na co musisz być gotowy podczas rozwodu kościelnego?
Po wniesieniu skargi przewodniczący trybunału kościelnego wydaje dekret – może skargę odrzucić lub przyjąć. W drugim przypadku rozpoczyna się proces kościelny. Strony wzywane są zawsze pojedynczo i składają zeznania przed sędzią oraz notariuszem. W procesie bierze udział także obrońca węzła małżeńskiego, który z założenia ma podważać przesłanki wniesione przez strony. W procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa znaczenie ma także opinia biegłego, który może uznać, że w dniu zawarcia małżeństwa jedna ze stron miała problemy natury psychicznej, co zostało zatajone i doprowadziło do rozpadu małżeństwa lub małżeństwo zostało zawarte w wyniku podstępu albo bez zgody jednego z małżonków.
W przypadku zawarcia związku małżeńskiego w Kościele Katolickim warto mieć na uwadze, że obrońca węzła małżeńskiego będzie dążył do tego, aby sakrament pozostał w mocy, co jest zgodne z wiarą i prawem kanonicznym.
Ile kosztuje unieważnienie małżeństwa?
To, ile kosztuje unieważnienie ślubu kościelnego, zależy przede wszystkim od cennika konkretnej kurii, ale także od tego, czy wynajmiesz adwokata. Średnio koszt rozwodu kościelnego wynosi około 2 000 zł. Same opłaty procesowe wahają się od 900 zł do 2 500 zł. Koszt biegłego to dodatkowo około 500 zł.
Wynajęcie prawnika, który będzie reprezentował stronę przed sądem biskupim, to także koszty, ale te zależą od kancelarii. Warto mieć na uwadze, że adwokat nie musi mieć święceń, może to być osoba świecka, ale obeznana w prawie kanonicznym.
Adwokat kościelny – czy warto zatrudnić prawnika do rozwodu kościelnego?
Rozwód kościelny nie jest prosty, jak rozwód cywilny, przynajmniej dla osób, które nie do końca są obeznane w prawie kanonicznym. Przejście przez cały proces samodzielnie może być uciążliwe oraz generować bardzo wiele pytań, dlatego warto skorzystać z pomocy prawnika, który doskonale wie, jak składać pozew oraz jakich pytań spodziewać się ze strony sądu biskupiego.
Adwokat kościelny zna prawo kanoniczne, a zatem będzie bardzo pomocny przy unieważnieniu sakramentu. Jest nim najczęściej doktor prawa kanonicznego lub adwokat, który posiada dekret biskupa, zatem często jest to osoba świecka. Pomaga ustalić powody, dzięki którym nieważność małżeństwa zostanie ogłoszona przez najwyższą instancję. To on sporządza skargę oraz dobiera materiał dowodowy, a także przegląda akta sprawy.
Stwierdzenie nieważności ślubu kościelnego, zwane potocznie rozwodem kościelnym, to proces długoletni, którego koszt wynosi około kilku tysięcy złotych, co zależne jest przede wszystkim od cennika kurii. Uzyskanie nieważności małżeństwa jest możliwe tylko wtedy, jeśli doszło do szczególnych okoliczności, które wpływają negatywnie na pożycie małżeńskie.
Zobacz także:- Ile kosztuje ślub kościelny? Czy takie usługi mają swój cennik?
- Ile kosztuje ślub cywilny? Ceremonia w Urzędzie Stanu Cywilnego?
- Ile kosztuje wesele na 150 osób? Z jakim wydatkiem trzeba się liczyć?
- Ile kosztuje wesele na 100 osób? Jak dobrze obliczyć koszt wesela i opracować budżet?
- Ile kosztuje wesele? Jak dużym wydatkiem jest przyjęcie na sto osób, a ile kosztuje organizacja wesela nieco skromniejszego?
- Ile kosztuje wesele na 200 osób? Jak zaplanować budżet na huczne wesele?