Swaćba, czyli słowiańskie wesele. Zwyczaje, symbolika i przebieg ceremonii

Rafał Laskowski
swaćba

Swaćba w pigułce

  • Swaćba oznaczała połączenie pary węzłem małżeńskim, a zarazem połączenie dwóch rodów, które zawierały przymierze. Miały się odtąd przyjaźnić i wspierać.🤝
  • Kojarzeniem par i rodów zajmował się swat. Był nim mężczyzna, cieszący się zaufaniem plemienia, często żerca, czyli słowiański duchowny.
  • Młoda para zawierała ślub przed światem lub żercą, zwykle w gaju lub innym miejscu na łonie przyrody. 💕🌳
  • Po ślubie obydwa rody biesiadowały i bawiły się nawet przez kilka dni.🍗🥁🍷
  • Kobiety brały ślub zwykle w wieku 14–19 lat. Często w trakcie biesiady dochodziło do tzw. pokładzin, czyli pierwszego współżycia małżonków w pobliżu weselników.
  • Słowiańscy książęta mieli po kilka, a nawet kilkanaście żon. Wśród biedniejszych członków plemienia praktykowano monogamię.

Jak przebiegała swaćba?

Swaćba zaczynała się w chwili, gdy do domu dziewczyny przyjeżdżał pan młody z drużyną, która miała go bronić w trakcie podróży przed napaściami (stąd pojęcia „druh”, „drużba” oraz zwyczaj bram weselnych). Swat prowadził młodę parę i cały orszak w miejsce składania czci bóstwom. Tam odbywały się zrękowiny. Polegały one na związaniu dłoni młodej pary na znak złączenia rodów oraz na odprawieniu rytuałów, mających zjednać dobre duchy i pomyślność. Nowożeńcy siadali razem na skórze zwierzęcej, a rodzice prezentowali wiano i posag. Młodzi jedli ze wspólnej misy i pili wino z jednego dzbana. Biesiada, swawolne śpiewy i tańce trwały nawet przez kilka dni.

Sprawdź!
Szła dzieweczka - tekst znanej biesiadnej piosenki w całości

Oczepiny, dzielenie chleba i wniesienie przez próg małżonki

Elementem swaćby był poczęstunek specjalnym wypiekiem. Był to kołacz lub korowaj, w zależności od regionu. Biesiadników zabawiali ludowi muzykanci. Na początku ceremonii dziewczyna miała na głowie wianek i włosy zaplecione w warkocze. W trakcie biesiady zamężne kobiety zdejmowały jej wianek, obcinały włosy i nakładały czepiec, czyli nakrycie głowy mężatek. Po biesiadzie rodzina żegnała młodą mężatkę, która odtąd mieszkać miała z mężem. Pan młody przenosił żonę przez próg swego domu, aby nie urazić mieszkających tam duchów. 

Niekiedy słowiańskie wesele poprzedzone było umyczką

Zdarzało się, że młodzi zakochali się w sobie i chcieli być razem wbrew woli swata i swoich rodzin. Wówczas pan młody porywał dziewczynę i brał z nią ślub po kryjomu. Gdy rodzina zaakceptowała ich decyzję, wówczas wyprawiano skromniejsze i krótsze niż zwykle wesele. Na ogół jednak to swaci i rodziny decydowali o swaćbie młodzieży.

Niektóre zwyczaje słowiańskie, zwykle nieco zmienionej formie, praktykowane są na współczesnych weselach. Poza tym coraz częściej zawierane są śluby humanistyczne, nawiązujące do dawnej tradycji. Prowadzi je mistrz ceremonii, zwany celebrantem. Młoda para ustala z nim przebieg wydarzenia oraz treść przysięgi. Takie śluby organizowane są na łonie przyrody, a stroje młodych nawiązują do tych z czasów słowiańskich.

Zobacz także:
Sprawdź!
Jak podpisać kopertę na prezent na ślub i wesele? Cenne wskazówki
Archiwum: lipiec 2023
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Previous Article

Od czego zacząć leczenie zębów przed ślubem?

Next Article
Pacjentka i dentysta

Czy warto zdecydować się na leczenie zębów przed ślubem?

Related Posts